Φωτο: Τμήμα από τον Πάπυρο του Δερβενίου (Αρχαιολ. Μουσείο Θεσσαλονίκης)

Στο άρθρο αυτό  δημοσιεύονται σημαντικά λόγια  με διαχρονική οντολογική αξία και  πρόδηλη χρησιμότητα στην σημερινή εποχή της επιβολής της δύναμης της εικόνας που περιορίζει την ελευθερία και της επικράτησης της φαινομενολογίας που ανταλάσσει τη ζωή με την εικονική πραγματικότητα, metaverse ή άλλη

•    To πρώτο βιβλίο κάθε έθνους είναι της γλώσσας του το Λεξικό δηλαδή η συνάθροιση και έρευνα των συμβόλων με τα οποία εκφράζει τις ιδέες του (Αδαμάντιος Κοραής)
• Εγώ δεν ξέρω να υπάρχει παρά μία γλωσσα, η ενιαία γλώσσα, η Ελληνική, όπως εξελίχθηκε από την Αρχαία, που έφτασε να είναι το μεγάλο καμάρι μας και το μεγάλο μας στήριγμα (Οδυσσέας Ελύτης -Νόμπελ Λογοτεχνίας)
• Όταν σταματάς να διαβάζεις βιβλία, παύεις να σκέφτεσαι (Ντοστογιέφσκι)
• Η θητεία μου στην αρχαία ελληνική γλώσσα υπήρξε η σπουδαιότερη πνευματική μου άσκηση.Στη γλώσσα αυτή υπάρχει η πληρέστερη αντιστοιχία ανάμεσα στη λέξη και στο εννοιολογικό της περιεχόμενο (Werner Heizenberg-Nόμπελ Φυσικής)
• Η αρχή της σοφίας είναι η κατανόηση της σημασίας των ονομάτων που έχουν τα πράγματα (Αντισθένης)
• Tα λόγια που φανερώνουν μια αλήθεια είναι απλά (Ευριπίδης).
• Το μέλλον των εθνών εξαρτάται από την εκπαίδευση των νέων(Αριστοτέλης)
• Σοφότερος από σας, άνθρωποι, είναι εκείνος που, σαν τον Σωκράτη, γνωρίζει ότι στην πραγματικότητα δεν μπορεί να είναι διόλου σοφός" (Πλάτωνας, Απολογία του Σωκράτη).
• Ο καλός πολίτης γνωρίζει να άρχει και να άρχεται (Αριστοτέλης, Πολιτικά).
• Αυτό σημαίνει ζωή, να μη ζει κανείς μόνο για τον εαυτό του (Μένανδρος) 
• H πίστη ότι υπάρχει κάτι αληθές είναι θεμελιώδης για την επιβίωση των ανθρώπινων όντων. Aν δεν σκεφτόμασταν ότι όταν οι άλλοι μας μιλούν λένε αλήθεια ή ψέματα δεν θα ήταν δυνατή η κοινωνική ζωή (Oυμπέρτο Έκο, "Απόλυτο και Σχετικό"). 
• «Yπάρχει απόλυτη σχέση ηθικής και πολιτικής, καθώς η πόλη είναι προϋπόθεση δημιουργίας δια της Παιδείας ηθικών ανθρώπων. Η τελειότητα της πολιτικής οργάνωσης έχει άμεση σχέση με  την ηθική ποιότητα των πολιτών. Η πόλη δεν έχει στόχο μόνο την επιβίωση των ανθρώπων, αλλά την οργανωμένη συν-ύπαρξη που εξασφαλίζει το ευ ζην» (Αριστοτέλης, Πολιτικά).[η πλήρης αντίθεση με τη ρήση του Νικολό Μακιαβέλι "Η πολιτική δεν έχει καμία σχέση με την ηθική"].
• Ο Δημοσθένης είδε ένα δημαγωγό να φωνάζει δυνατά όταν εκφωνούσε λόγο, και του είπε: "Δεν είναι το δυνατό ωραίο, αλλά το ωραίο δυνατό" .
• Η κακία είναι μια ανοησία γι αυτούς που δεν έχουν καταλάβει ότι δε θα ζούμε για πάντα (Αριστοτέλης)
• Τα αποφθέγματα είναι σύντομος δρόμος προς πολλή γνώση (Πλούταρχος)
•  Tα λόγια που φανερώνουν μια αλήθεια είναι απλά (Ευριπίδης).
•   "Οι δύο βασικές αρχές της Δημοκρατίας είναι η ισότητα και η ελευθερία. Ελευθερία σημαίνει ότι ο ελεύθερος πολίτης υπακούει στους νόμους και γνωρίζει ότι η ισότητα και η ελευθερία έχουν όρια τα οποία κανείς δεν μπορεί να υπερβεί γιατί η υπακοή στους νόμους είναι όρος για τη σωτηρία της Δημοκρατίας. Προϋπόθεση όλων τούτων είναι η Παιδεία των πολιτών, που έγκαιρα πρέπει να διδάσκονται τις αρχές της Δημοκρατίας, την ανάγκη καλών νόμων, την αρετή και την υποχρέωση να τις τηρούν. 
•  Πειθαρχούμε στους νόμους όχι γιατί τους φοβόμαστε αλλά γιατί τους σεβόμαστε (Περικλής, Επιτάφιος)
•  Ο Διογένης ζήτησε κάποτε από τον Πλάτωνα τρια  σύκα από τη συκιά που είχε στον κήπο του. Εκείνος του έστειλε ένα ολόκληρο καλάθι.Ο Διογένης τότε του είπε: " το ίδιο κάνεις και ως δάσκαλος. Σου ζητούν να λύσεις μια απορία και δίνεις χίλιες απαντήσεις".
• Η φύση, αν και δε σπούδασε ούτε διδάχθηκε τίποτα από κανέναν, κάνει πάντα το σωστό (Ιπποκράτης, Περί επιδημιών το έκτον).
•  Ώστε τώρα μας απομένουν τρία πράγματα: η πίστη, η ελπίδα και η αγάπη. Πιο μεγάλη όμως από αυτά είναι η αγάπη (Απ. Παύλος).
•   Όλοι βρίζουν τη θάλασσα, ενώ φταίει  ο άνεμος (Δ. Καμπούρογλου).
• Ο φθονερός γίνεται εχθρός του εαυτού του.Βασανίζεται πάντα από λύπες που ο ίδιος μόνος του δημιουργεί (Μένανδρος).
• Σε μια καρδιά που αγαπά πραγματικά ή η ζήλια θα σκοτώσει την αγάπη ή η αγάπη θα σκοτώσει τη ζήλια (Φ.Ντοστογιέφσκι).
•  Από την επίπονη έρευνά μου, με τις πολλές σκοτεινές ατραπούς της, γνωρίζω πόσο δύσκολο είναι να κάνει κανένας ένα σωστό βήμα, έστω και πολύ μικρό, στο δρόμο που οδηγεί στην κατανόηση του τι είναι πραγματικά σημαντικό (Αϊνστάιν).
• Ένας εμφύλιος πόλεμος είναι επιζήμιος και για τις δυο παρατάξεις, γιατί νικητές και νικημένοι βγαίνουν το  ίδιο χαμένοι (Δημόκριτος απόσπ. 249).
• Όταν το παιδί σου είναι μικρό, πριν κοιμηθεί,  να το παίρνεις αγκαλιά  και να του λες ωραίες-ωφέλιμες ιστορίες, ώστε αυτά που θα του πείς να συνδεθούν με την αγάπη(Ι.Χρυσόστομος).
• Tζων Ντιούι «Το μεγαλύτερο πρόβλημα κάθε εκπαίδευσης είναι ο τρόπος συντονισμού του ψυχολογικού με τον κοινωνικό παράγοντα. Ο συντονισμός απαιτεί,  από το παιδί να είναι ικανό να εκφράζεται μεν, αλλά με τρόπο που να υλοποιεί τους κοινωνικούς σκοπούς"
• Μαρία Μοντεσσόρι «Δεν ανακάλυψα καμία εκπαιδευτική μέθοδο. Απλά έδωσα σε μερικά μικρά παιδιά την ευκαιρία να ζήσουν»
• Οβίντ Ντεκρολί " Το σημαντικό είναι η ζωή του παιδιού, το πώς θα μετατραπεί σε άνθρωπο»
• Αλεξάντερ Νιλ «Το καλύτερο που μπορεί να συμβεί σε ένα παιδί είναι να μη φοβάται»
• Πάουλο Φρέιρε "Μόνο με τον διάλογο μπορούμε να αποκαλύψουμε μια νέα πραγματικότητα για τον εαυτό μας και για τους άλλους". 
• Ζαν Πιαζέ «Στο τέλος του πρώτου χρόνου της ζωής του, το παιδί έχει ερευνήσει και ανακαλύψει όλα τα μέρη του μικρού κόσμου του μέσα από στοιχειώδης πράξεις που το ίδιο αναλαμβάνει.»  
• Λεβ Βιγκότσκι " Με τη διαμεσολάβηση του εκπαιδευτικού, των γονέων και των συνομηλίκων του το άτομο μπορεί με αλληλεπίδραση να οδηγηθεί σε ένα γνωστικό επίπεδο ανώτερο αυτού που από μόνο του κατέχει".
• Άλφρεντ Άντλερ  " H ψυχική εξέλιξη του ατόμου ρυθμίζεται από τη διπλή  ενέργεια, από τα συναισθήματα δηλαδή μειονεξίας και από την τάση για αναπλήρωση- αντιστάθμιση". 
• Καρλ Γιούγκ  "Ό,τι συνειδητοποιούμε και το έχουμε ξεχάσει, ό,τι συλλαμβάνουμε με τις αισθήσεις, αλλά δεν σημειώνουμε στο συνειδητό νου, όσα νιώθουμε, σκεπτόμαστε, θυμόμαστε, επιθυμούμε και πράττουμε ακούσια ή δίχως ιδιαίτερη προσοχή, όλα τα μελλοντικά πράγματα που παίρνουν σχήμα και αναδύονται κάποτε στη συνείδηση, όλα αυτά αποτελούν περιεχόμενο του ασυνείδητου." 
• Καρλ Ρότζερς "Η  εκπαίδευση πρέπει να συνδυάζει την εμπειρική με τη γνωστική μάθηση και να επιτρέπει στην τάξη τη δημιουργία ενός κλίματος, μέσα στο οποίο το παιδί θα αισθάνεται ελεύθερο να κάνει λάθη και να μαθαίνει από το περιβάλλον, τους συμμαθητές, τους εκπαιδευτικούς και από την ίδια του την εμπειρία.¨.
• Μωρίς Μερλώ-Ποντύ,«Η αντίληψη στη διαδικασία μάθησης δεν έχει δεκτικό ή ενεργητικό χαρακτήρα,ούτε είναι λειτουργία, αλλά ένα πεδίο δοσμένο από πριν στις πράξεις μας, ένας φυσικός ορίζοντας,μια διάσταση σε σχέση  με την οποίαν τοποθετούμαστε.Υπάρχει πάντα ένας κόσμος βιωμένος, πριν γίνει ένας κόσμος γνωστός"
• Ἐντουαρντ Θορντάικ «Η  αναγνώριση της σχέσης υποκείμενου (μαθητή) και αντικειμένου (διδακτικού αγαθού) είναι αναγκαία  προϋπόθεση τηςμάθησης", 
• Αλέξανδρος Κοσμόπουλος "Η ενεργοποίηση της εθελούσιας εμπλοκής του μαθητή στη μαθησιακή διαδικασία δίνει στο μαθητή πρωτοβουλία  (άσκηση στην ελευθερία) και υπευθυνότητα (άσκηση στο σεβασμό στο "Νόμο")
• Σωκράτης "Παιδεία και αρετή και γνώση όσο κι αν είναι άγνωστα στους πολλούς, είναι το πιο γλυκό πράγμα στη ζωή του ανθρώπου"
• Αριστοτέλης: 'Δεν γνωρίζουμε την αλήθεια εάν δεν έχουμε γνώση της αιτίας"
•  Kλεόβουλος ο Ρόδιος "Η αρχή της σοφίας είναι η γνώση της άγνοιας"
• Ντοστογιέφσκι "Φτιἀξε τον εαυτό σου και όλος ο κόσμος θα φτιάξει"
• Ντενί Ντιντερό "Πώς να τον διδάξω αφού δε μ΄αγαπάει; "
• Απόστολος Παύλος: " Στο τέλος, αυτά τα τρία μένουν: πίστη, ελπίδα, αγάπη. Ανώτερη από αυτές, είναι η Αγάπη"
• Ιησούς Χριστός: "Σας δίνω μία νέα εντολή· να αγαπάτε με όλη σας την δύναμη ο  ένας τον άλλο· όπως εγώ σας αγάπησα με πλήρη και τέλεια αγάπη, έτσι και σεις με την ίδια αγάπη πρέπει να συνδέεσθε μεταξύ σας".
• To χρήμα και τα λόγια σου / μην τα σκορπάς του κάκου / κι όταν μιλούν σοφώτεροι / εμπρός τους στέκε κι άκου/ (παλιά ελληνική παροιμία).
• Αυτό σημαίνει ζωή, να μη ζει κανείς μόνο για τον εαυτό του (Μένανδρος)
• Δε γνωρίζουμε την αλήθεια, αν δεν έχουμε γνώση της αιτίας (Αριστοτέλης)
• We do not know the truth if we have no knowledge of the cause (Aristotle).
• Nous ne savons pas la vérité si nous n'avons aucune connaissance de la cause (Aristote).
• Wir  kennen die Wahrheit nicht, wenn wir die Ursache nicht kennen (Aristoteles).
• Мы не знаем правду, если не знаем причины (Аристотель).
• No sabemos la verdad si no tenemos conocimiento de la causa (Aristóteles).
• 原因についての知識がなければ、私たちは真実を知りません（アリストテレス）。
• Ο Διογένης ζήτησε κάποτε από τον Πλάτωνα τρια  σύκα από τη συκιά που είχε στον κήπο του. Εκείνος του έστειλε ένα ολόκληρο καλάθι.Ο Διογένης τότε του είπε: " το ίδιο κάνεις και ως δάσκαλος. Σου ζητούν να λύσεις μια απορία και δίνεις χίλιες απαντήσεις".
•  Η φύση, αν και δε σπούδασε ούτε διδάχθηκε τίποτα από κανέναν, κάνει πάντα το σωστό (Ιπποκράτης, Περί επιδημιών το έκτον).
•  Όταν το παιδί σου είναι μικρό, πριν κοιμηθεί,  να το παίρνεις αγκαλιά  και να του λες ωραίες-ωφέλιμες ιστορίες, ώστε αυτά που θα του πείς να συνδεθούν με την αγάπη(Ι.Χρυσόστομος).
•  "Οι δύο βασικές αρχές της Δημοκρατίας είναι η ισότητα και η ελευθερία. Ελευθερία σημαίνει ότι ο ελεύθερος πολίτης υπακούει στους νόμους και γνωρίζει ότι η ισότητα και η ελευθερία έχουν όρια τα οποία κανείς δεν μπορεί να υπερβεί γιατί η υπακοή στους νόμους είναι όρος για τη σωτηρία της Δημοκρατίας. Προϋπόθεση όλων τούτων είναι η Παιδεία των πολιτών, που έγκαιρα πρέπει να διδάσκονται τις αρχές της Δημοκρατίας, την ανάγκη καλών νόμων, την αρετή και την υποχρέωση να τις τηρούν (Αριστοτέλης, Πολιτικά).
•  To χρήμα και τα λόγια σου / μην τα σκορπάς του κάκου / κι όταν μιλούν σοφώτεροι / εμπρός τους στέκε κι άκου/ (παλιά ελληνική παροιμία).Όλοι βρίζουν τη θάλασσα, ενώ φταίει  ο άνεμος (Δ. Καμπούρογλου).
•  O φθονερός γίνεται εχθρός του εαυτού του πάντα. Βασανίζεται  από λύπες που ο ίδιος μόνος του δημιουργεί (Μένανδρος).
•  Το ζητούμενο, πάντως, είναι να έχουμε σχολεία χαράς για να έχουμε αύριο ευτυχισμένους ανθρώπους και υπεύθυνους πολίτες.... δια μέσου της αγάπης (να δείχνουμε  το δρόμο στους μαθητές) να αποκαλύπτουν την ουσία της γνώσης - όχι μόνο τον τύπο της-  να τους οδηγούμε  να ανακαλύπτουν μόνοι τους αυτό που κρύβουν μέσα τους και να διαστέλλουν την ελευθερία τους, σεβόμενοι τις αξίες της ζωής. Με άλλα λόγια, να αγαπούν ό,τι ζει και να χαίρονται να ζουν (7-6-2019 / Διονύσης Καρατζάς, παλιός  μαθητής 9ου Δ. Σχ. Πατρών).
•  Nα έχετε μεταξύ σας αγάπη και συνεργασία και όλα τα προβλήματα θα λύνονται (7-6-2019 / , Παναγιώτα Ρ.,η παλιότερη εν ζωή μαθήτρια του 9ου Δ.Σχ.Πατρών (1933-1938)  προς τους τωρινούς μαθητές μας)
• "Τα τείχη που περιβάλλουν τον άνθρωπο δεν θα πέσουν ποτέ, δεν θα γκρεμιστούν. Η πόρτα της φυλακής του δεν πρόκειται να κλείσει ποτέ.Ούτε και το δροσερό αγέρι πρόκειται να θωπεύσει με το απαλό του χάδι το φλογισμένο του μέτωπο. Ο άνθρωπος, λοιπόν, θα πει ναι στο παράλογο, ναι στο θάνατο και στο βράχο που κατρακυλά κάτω. Ναι, θα πει στην παγερή και ολοκληρωτική αδιαφορία του απέραντου Σύμπαντος που τον περικυκλώνει"(Η εξορία και το Βασίλειο, Αλμπερ Καμύ) 
•  Ένας εμφύλιος πόλεμος είναι επιζήμιος και για τις δυο παρατάξεις, γιατί νικητές και νικημένοι βγαίνουν το  ίδιο χαμένοι (Δημόκριτος απόσπ. 249).
•  Αυτό σημαίνει ζωή, να μη ζει κανείς μόνο για τον εαυτό του (Μένανδρος)
•  "Εις αυτήν την δυστυχισμένη κατάσταση μερικοί από τους φυγάδες γραμματισμένους εμετάφραζαν και έστελναν εις την Ελλάδα βιβλία, και εις αυτούς πρέπει να χρωστούμε ευγνωμοσύνη, διότι ευθύς οπού κανένας άνθρωπος από το λαό εμάνθανε τα κοινά γράμματα, εδιάβαζεν αυτά τα βιβλία και έβλεπε ποίους είχαμε προγόνους, τι έκαμεν ο Θεμιστοκλής, ο Αριστείδης και άλλοι πολλοί παλαιοί μας, και εβλέπαμε και εις ποίαν κατάσταση ευρισκόμεθα τότε. Όθεν μας ήλθεν εις το νου να τους μιμηθούμε και να γίνουμε ευτυχέστεροι" (Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, Λόγος στην Πνύκα)
•  Κάποτε στα παλιά χρόνια ένας βασιλιάς συζητούσε με τρεις  φιλοσόφους για τα ανθρώπινα πάθη και τα αποτελέσματά τους. Ήρθε η κουβέντα στη ζήλια και οι φιλόσοφοι - που δεν ζήλευαν - δυσκολεύονταν να κατανοήσουν τι είναι η ζήλεια. Τότε τους λέει: περιμένετε και θα δείτε. Φέρνει δύο υπηρέτες που ήξερε ότι ο ένας ήταν πολύ ζηλιάρης και ο άλλος φιλάργυρος και τους λέει: τι καλό θέλετε να σας κάνω με την προϋπόθεση ότι από αυτό που θα ζητήσετε θα κάνω το διπλάσιο στον άλλο.Ρωτάει πρώτον το ζηλιάρη.  κι εκείνος κίτρινος και ταραγμένος, κοιτάει τον άλλο υπηρέτη και λέει στο βασιλιά: «θέλω να μου βγάλεις το ένα μάτι» ξέροντας ότι τώρα έπρεπε να βγάλει και τα δύο μάτια του συναδέλφου του  υπηρέτη. Οι τρείς φιλόσοφοι έμειναν άφωνοι με την σαφήνεια της εξήγησης  και την καταστροφικότητα της ζήλειας (Από την παγκόσμια λαογραφική παράδοση).
•  Από την επίπονη έρευνά μου, με τις πολλές σκοτεινές ατραπούς της, γνωρίζω πόσο δύσκολο είναι να κάνει κανένας ένα σωστό βήμα, έστω και πολύ μικρό, στο δρόμο που οδηγεί στην κατανόηση του τι είναι πραγματικά σημαντικό (Αϊνστάιν).
•  Σοφότερος από σας, άνθρωποι, είναι εκείνος που, σαν τον Σωκράτη, γνωρίζει ότι στην πραγματικότητα δεν μπορεί να είναι διόλου σοφός" (Πλάτωνας, Απολογία του Σωκράτη).
•  Ο Δημοσθένης είδε ένα δημαγωγό να φωνάζει δυνατά όταν εκφωνούσε λόγο, και του είπε: "Δεν είναι το δυνατό ωραίο, αλλά το ωραίο δυνατό" .
•  Δε γνωρίζουμε την αλήθεια, αν δεν έχουμε γνώση της αιτίας (Αριστοτέλης)
• We do not know the truth if we have no knowledge of the cause (Aristotle).
• Nous ne savons pas la vérité si nous n'avons aucune connaissance de la cause (Aristote).
• Wir  kennen die Wahrheit nicht, wenn wir die Ursache nicht kennen (Aristoteles).
• Conosciamo la verità se non abbiamo conoscenza della causa (Aristotele)
• Ne e dimë të vërtetën nëse nuk kemi njohuri për kauzën (Aristoteli)
• Ние знаем истината, ако нямаме познания за каузата (Аристотел)
• Мы знаем правду, если не знаем причины (Аристотель)
• Sebep hakkında hiçbir bilgimiz yoksa gerçeği biliyoruz (Aristoteles)
• 如果我们不知道原因，我们就知道真相（亚里士多德）
• אנויודעיםאתהאמתאםאיןלנוידעעלהסיבה (אריסטו)
• ماحقیقترامیدانیماگرهیچعلتیازعلت (ارسطو)

Στο άρθρο αυτό  δημοσιεύνται σημαντικά λόγια  με διαχρονική οντολογική αξία και  πρόδηλη χρησιμότητα στην σημερινή εποχή της επιβολής της δύναμης της εικόνας που περιορίζει την ελευθερία και της επικράτησης της φαινομενολογίας που ανταλάσσει τη ζωή με την εικονική πραγματικότητα (Ν.Κ.)